Anahtar Parti'den Finansman Sorununa İlişkin Açıklama

Anahtar Parti İdari ve Mali İşler Başkanı Erkan Erol: Üretim daralması ve piyasadaki finansal yansımalarıyla ilgili açıklamalarda bulundu. Başkan Erol "Finans sektörü reel sektörle buluşmadan üretimden, istihdamdan, büyümeden bahsedemeyiz." dedi.

Başkan Erkan Erol: Üretim daralması ve piyasadaki finansal yansımalarıyla ilgili açıklamasında, imalat, istihdam ve büyüme rakamlarının ciddi daralmayı işaret ettiğini söyleyerek “talep düşüklüğü sıkı para politikası ve artan üretim maliyetlerinin kapasite kullanımlarını azalttığını, stokların satışa dönmemesi nedeniyle firmaların fiyatlamada sorunlar yaşadığını, uygulanan düşük kur-yüksek faiz politikasının da ihracatı zayıflattığını belirtti ve “Anahtar Parti sadece tespit yapmıyor, çözümlerini de paylaşıyor” dedi.

Başkan Erol ekonomik çarkın sağlıklı işlemesinde kilit rolün üretimde olduğunu, anahtarın ise finansmana erişim zorluğunu ortadan kaldırmak olduğunu söyleyerek, şirketlerin finansmana erişiminde yaşanan sorunların piyasaya yansımalarına dikkat çekti: “Şirketlerin sabit giderlerindeki artış ve tedarik sürelerindeki uzama nakit akışlarını zorlamakta, bu durum likidite krizini tetiklemekte, özellikle KOBİ’lerin krediye erişiminin yüksek faiz ve artan risk nedeniyle güçleşmesi sonucunda konkordatoya başvuran firma sayısında da artışlar gözlenmektedir. Ek olarak Karşılıksız Çeklerde 2024 den bu yana gözlenen belirgin artış şirketlerin borç ödeme kapasitesinin düştüğünün ve ticari güvenin zayıfladığının en büyük delilidir.” şeklinde konuştu.

Aryıca Başkan Erol; birçok şirketin itibar kaybına uğramamak ve krediye erişim zorlukları nedeniyle ihtiyacı olan nakite ulaşmak için, duran varlıklarından araç, gayrimenkul gibi varlıklarını değerlerinin oldukça altında (% 20-30 ) satmak zorunda kaldığını ve şirket sahipleri ve dolaylı olarak çalışanların servet kaybına uğraması yanında tefecilik ve hatır senedi uygulamalarının çok arttığını gözlemlediğini, bunun da zincirleme iflas riskini doğurduğu” ifadelerini kullandı.

Bu sorunların gözlenmesini finansal piyasaların reel sektöre fon aktarma yeteneğini bütünüyle kaybetmesine bağlayan Başkan Erol, yatırımcıların birikimlerini yüksek faiz nedeniyle kamu borçlanma araçlarına (Devlet İç Borçlanma Senetleri-DİBS) yönelttiğini ve böylelikle piyasanın reel sektör yerine kamu harcamalarına kaynak sağladığını, buna karşın KOBİ’lerin “nefes” alamadığı gibi; TOBB’un öncülüğünde yakın zamanda organize edilen “Nefes Kredisi” tutarlarının düşük, vadelerin kısa, daha da önemlisi krediye ulaşımda kayırmacılık algısı nedeniyle beklentilerin hayal kırıklığına uğradığını söyledi.

Piyasadaki finansman krizinin uzun vadeli yatırım araçları yönünde de bozucu etkilerine değinen Başkan Erol, bu durumun en önemli göstergesinin borsada yatırımcı sayısında gözlenen düşüş olduğunu, ekonomide düzelme beklentisinin kaybolmasının yatırımcının borsaya güvenini azalttığına, BİST 100 endeksinin yatırımcısına reel anlamda getiri sağlayamadığına, üstelik borsada yabancı payının da %50’den %36’lara kadar azaldığına, borsanın piyasa payını artıran ve geçmişte yatırımcıya cazip kazanç fırsatları sunan Halka Arz sayısının da 2020’den bu yana büyük ölçüde azaldığına dikkat çekti.

Başkan Erol; finansmana erişim sıkıntısının jeopolitik riskler, enerji fiyatları ve belirsizlikler gibi küresel ölçekte bozulmalarla birleşmesinin, üretim maliyetlerini artırıp karlılığı azalttığını vurguladı ve TCMB’nin “Merkezin Güncesi” notlarından “Petrol fiyatlarında 10 $’lık artış, enflasyonu 1,2 puan, cari açığı ise 2,6 milyar $ artırıyor” bilgisini paylaştı.

Ayrıca Anahtar Parti'den finansmana erişim sorununu çözecek 5 öneri paylaşıldı:

1. Finansal Altyapı ve Sermaye Piyasalarında Reform: Finansal sistemde şeffaflık ve hukukun üstünlüğü sağlanacak, şirket tahvillerine vergi teşvikleri getirilecek, şirketlerin anonim şirket statüsüne geçişleri için teşvikler oluşturulacaktır

2. KOBİ ve Reel Sektörün Finansmana Erişimi: Eximbank kredileri revize edilecek, KOBİ'lere düşük faizli vadeleri uzun, tutarları nakit ihtiyaçlarını karşılayacak kredi imkânları sunulacak, tedarik zinciri finansmanı güçlendirilecektir.

3. Dijitalleşme ve Finansal Teknoloji (FinTech) Gelişimi: Şirketlere finansal teknoloji çözümleri sunulacak ve dijital ödeme sistemleri teşvik edilecektir.

4. Vergi ve Maliye Politikaları: Vergi adaletine dayalı reformlar yapılacak, enflasyon muhasebesi yeniden düzenlenecektir.

5. Yatırım Teşvikleri ve Yapısal Dönüşüm: Yeşil, dijital ve sosyal dönüşüm yatırımları önceliklendirilecek, şirketlerin sorunlarının çözümünde üniversite-sanayi işbirliği ve Ar-Ge desteklenecek.