TEMA’dan Küre için çağrı!

TEMA Vakfı Bilecik İl Temsilcisi Mesut Kaplan, üzüm bağları ile meşhur Küre Köyü’nde üretimin her geçen gün düştüğünü ve köyün üretim gücünü yitirme eşiğine geldiğine dikkat çekti.

Üzüm üretiminin merkezi olabilecek potansiyele sahip Küre Köyü’nde daha fazla geç kalınmadan harekete geçilmesi çağrısında bulunan Mesut Kaplan, “Birlik olalım. Toprağı üretime döndürelim. Üzümde markalaşalım. Gençlerimize umut, memleketimize bereket olalım” ifadesini kullandı.

Mesut Kaplan, Küre’de izlenen yanlış politikaların sonuçlarına değinirken bundan sonrası için yapılabilecekleri sıraladı. Kaplan, “Toprağımıza, üzümümüze, emeğimize sahip çıkalım” çağrısında bulunduğu açıklamasında, şunları kaydetti:

“Küre, bir zamanlar belediye statüsünde olan, bağcılığı ve hayvancılığıyla anılan, Söğüt’ün tarihi ve tarımsal mirasıyla iç içe özel bir yurt parçası. Atatürk’ün bağcılık vizyonunun temellendiği, ülkemizin üzüm merkezlerinden biri olan bu topraklar, Kurtuluş Savaşı’nda 150’den fazla şehit vermiş, Osmanlı’nın kuruluş hafızasını taşıyan bir bölgenin parçası. Bugün ise bu güçlü miras, yanlış tercihlerin ve ihmallerin gölgesinde sönümlenme riskiyle karşı karşıya.

Küre’de yıllar önce kurulan Organize Sanayi Bölgesi 30 yıldır faaliyete geçmedi. Bu süre zarfında binlerce dönüm arazi üretimden koptu; 600 dönüm mera alanı statüsünden çıkarılıp orman alanına terk edildi. OSB’nin atıl kalması yalnızca bir yatırım gecikmesi değildir; çiftçinin tarlasından, hayvancının merasından, bağcının asmasından çekilmesidir. Üretimden kopuş, göçü hızlandırdı; köy, elindeki en kıymetli gücü toprağını ve üretim kültürünü yitirme eşiğine geldi.

Oysa Küre’nin toprağı güçlü, iklimi bereketli; onlarca çeşit üzüm burada hayat bulabilir. Halen yörede örnek üreticiler var; çalışan, deneyen, direnen insanlar… Bu, umut için yeter de artar. Bugün atılacak kararlı adımlarla Küre, tarımsal üretimi yeniden canlandırabilir, gençlerine memleketinde kalacağı bir gelecek sunabilir.

NE YAPMALIYIZ?

Bağcılığı stratejik öncelik ilan etmek: Atatürk’ün 1926’da başlattığı bağcılık araştırma vizyonunu güncelleyip yerelleştirelim. Ampelografik envanter (çeşit haritası) çıkaralım; bölgeye en uygun üzüm çeşitlerini ve anaçlarını belirleyelim. Hastalık ve kuraklığa dayanıklı, piyasa değeri yüksek çeşitlerle demonstrasyon bağları kuralım.

Kooperatifleşme ve yerel marka: Yöreye has bir kooperatif modelini hızla hayata geçirelim. İster BİLKON benzeri bir birlik, ister Küre Üzüm ve Ürünleri Kooperatifi… Ama mutlaka:

Üzüm, pekmez, pestil, kuru üzüm, sirke, şıra ve üzüm çekirdeği yağı gibi katma değerli ürün gamı oluşturalım.

Ortak alım, ortak pazarlama, soğuk zincir ve paketleme altyapısı kuralım.

“Küre/Söğüt Bağları” coğrafi işaret sürecini tamamlayalım, kalite standardı belirleyelim.

Mera ve kırsalın yeniden işlevlendirilmesi: Hayvancılık için mera yönetim planı hazırlayalım, kapatılan alanların bilimsel esaslarla yeniden değerlendirilmesi için ilgili kurumlarla (Tarım ve Orman, İl/İlçe Müdürlükleri) ortak çalışma yapalım. Bağcılık ile küçükbaş hayvancılığı entegre ederek gübre-ot dengesi sağlayalım.

OSB dosyasını yeniden masaya yatırmak: 30 yıldır atıl kalan OSB’nin ya tarıma dayalı ihtisas sanayine dönüştürülmesi ya da kademeli olarak tarımsal üretim ve işleme amaçlı kullanıma kazandırılması için şeffaf bir yol haritası çizelim. Atıl kalmaya devam edecekse, toprağın üretime dönmesi için hukuki süreçleri başlatalım.

Eğitim ve gençlerin dönüşü: Köyde uygulamalı bağcılık ve tarımsal girişimcilik eğitimleri düzenleyelim. Gençlere fide, ekipman ve mikro kredi desteği sağlayalım. Dijital pazarlama ve e-ticaret eğitimleriyle ürünleri doğrudan tüketiciye ulaştıralım.

Su ve iklim dayanıklılığı: Damla sulama, yağmur suyu hasadı, malçlama ve rüzgâr kıran hatları gibi teknikleri yaygınlaştıralım. Bağ alanlarında erozyon kontrolü ve toprak sağlığı için örtü bitkileri kullanalım.

Şeffaf ve çalışkan yerel yönetim: Üretimi önceleyen, kooperatife omuz veren, kırsal kalkınma hibe ve fonlarını takip eden, hesap verebilir yöneticiler seçelim. Her kuruşun toprağa, ürüne ve üreticiye dönmesi için denetim mekanizmaları kuralım.

BUGÜN, YARINDAN DAHA ERKEN

Küre halkı; bugün, yarın için çok geç olmadan birlik olma günüdür. Toprağımızı, üzümümüzü, hayvancılığımızı kurtarmak elimizde. Kooperatif çatısı altında toplanalım, örnek üreticilerin yanında çoğalalım, bilgiyle ve emekle küllerimizden yeniden doğalım. Çünkü bu topraklar yalnızca bir geçim kaynağı değil; tarihimizin, şehitlerimizin, çocuklarımızın yarınlarının emanetidir.

Haydi Küre: Birlik olalım. Toprağı üretime döndürelim. Üzümde markalaşalım. Gençlerimize umut, memleketimize bereket olalım. Bugün başlarsak, yarın hasat var.”