Bugün sizlere önümüzdeki 5-10 yıl içerisinde kendimizi içinde bulacağımız Tarım 4.0 ve Akıllı Tarım konularından bahsetmek istiyorum. Şu an tam idrak edilemese de bu konu tüm insanlık için geleceğimiz için hayati önem arz etmektedir. Unutmayalım ki tarım insanoğlunun varoluşuyla başlamıştır. Yani “ilk insan bir çiftçiydi”. Binlerce yıl çok çeşitli evrelerden geçerek sanayi devriminde makinalaşmayla çok muazzam bir gelişme kaydeden tarım sektörü dijital tarım ile ufkumuzun ötesinde bir boyuta ulaşacağı aşikardır. Bu dönüşüme ayak uyduramayanlar da maalesef yarışı kaybedecektir. Peki nasıl bir değişim ve dönüşüm olacak? Sözümüz yettiğince teknik terminolojiden arınmış olarak açıklayalım. 

Örnekler üzerinden gidersek daha iyi anlaşılacağını düşünüyorum. Bir çiftçi düşünün 100 bin dönüm tarlası var. Mevcut durumda traktörleri, işçileri diğer makine ekipmanları olan büyük bir üretici. Bu çiftçi artık her gün tarlasına gitmeyecek. Çiftliğinde kurduğu otomasyon binasından tüm çalışan ve makine ekipmanı sevk ve idare edecek. 5G, VR, AR, GPS gibi akılı entegre teknolojileri kullanarak uydu destekli haritalandırma ve konumlama ile tarlarının koordinatları, eğim, coğrafi durum vs tüm veriler uzaktan dümen sistemi olan tam otomasyon traktörüne günlük işleri ve gerekli verileri yükleyip bir tuşa basarak örneğin tarlanın sürülmesini uzaktan takip edecek. Talimatı alan insansız elektrikli traktör tarlaya yönelecek uydudan ve otomasyon binasında kurulu meteorolojik sistemlerden alacağı ve tarlada kurlu nem-sıcaklık ölçer ve diğer sensörlerden gelen veriler ile toprağı ne kadar yaracağını, hangi ekipman kullanacağını, hangi rotayı kullanacağını, ne kadar sürede ve ne kadar enerji harcayacağını vs hesaplamaları saniyeler içinde yapıp işe başlayacak. Ara vermeksizin 24 saat esaslı çalışarak (bir insan 24 saat çalışamaz) işini tamamladıktan sonra gübreleme, tohum ekibi gibi zirai faaliyetlerine devam edecektir. Sensörlerden gelen verilere göre toprağa atılacak gübre çeşidi ve birim alan miktarını hesaplayıp gübreleme işlemini tamamlayacak. Yine aynı şekilde tohum serme işlemini de çok ekonomik ve en optimum seviyede gerçekleştirecek. Tüm bu işlemler yapılırken çiftçi kahvesini yudumlayıp süreci takip edecek. Tam otomasyon sulama sitemi ile tasarruflu ve etkili sulama yapılacak. Bitkiler büyürken üç boyutlu termal lidar sensörler,kızılötesi multispektral ve hyperspektral sensörler ile bitkiler izlenecek, hastalık, verim, yabancı ot, toprak verimi, bitki büyüme durumu eş zamanlı takip edilecek. Sürü ZİHA ‘lar kullanılarak etkin ve ekonomik ilaçlama yapılacak. 

Ürünler olgunlaştıktan sonra meteorolojik erken uyarı sistemleri destekli olarak en iyi hasat zamanı belirlenip çok az zayiatla hasat yapılandıktan sonra ürün ebat, verim, kalite vs. analizler yapıldıktan sonra pazarlama süreci başlayacak. Analiz sonuçlarına göre dijital pazardaki ürün fiyatları taranıp mevcut ürünün yurt içi ve yurt dışı piyasa değeri ve muhtemel pazar ve müşterileri belirlenecek. Çiftçiye çeşitli seçenekler sunulacak ve verilen karara göre satış ve teslimat süreci başlayacak. Bu aşamaya kadar olan tüm süreç kayıt altına alındığı için analiz, değerlendirme ve geleceğe yönelik projeksiyonlar oluşturulacak tarlanın daha verimli kullanılabilmesi için çiftçiye seçenek ve tavsiyeler sunulacak. Peki insan tüm bu sürecin neresinde olacak? İnsan bu aşamalarda işlemleri yürüten bilgisayar, yazılım ve robotik makinelerin imalatını, bakım-onarımını, kurulumunu ve kontrolünü yapacak. Bu alanlarda yeni ve devasa sektörler oluşacak yeni meslekler ve istihdam alanları ortaya çıkacak. Peki dijital tarımın faydaları neler olacak? Her şeyden önce tam otomasyon sayesinde maliyetler azaltılacağı için ürün fiyatları azalacak ve verim oldukça fazla artacak. Daha fazla insana daha ucuz gıda temin edilecek. 

Ülke genelinde ürün planlaması kontrollü yapılacağından bazı ürünlerde astronomik fiyat artışları oluşmayacak bazı ürünlerde de arz fazlası oluşmayacak yani fiyatlar ve miktarlar stabil tutulabilecek. Evet tüm bunlar çok değil 10-15 sene sonra hayatımızda yer alacak.

Peki çiftçilerimiz bu değişime hazır mı?