Kıymetli okuyucularım bu hafta sizlere yine 10 yıl evvelki üç yazımı okutmaya mecbur olduğum için üzgünüm.

Maalesef bürokrasinin vurdumduymazlığı aynen devam ediyor. 7 Temmuz 2015 tarihinde “ÇİFTÇİNİN DESTEK PARASI DÜYUNA MI UĞRADI?” başlıklı yazımdan 1 hafta sonra 14 Temmuz 2015 tarihinde “DESTEKLEMESİ ÖDENMEYEN 5 İLDEN BİRİYİZ” başlıklı yazım oldu. 21 Temmuz 2015 tarihli yazımda ise “YAĞLI TOHUMLAR DESTEĞİ YİNE GÜNDEMDE” diyerek, desteklerin ödenmemesini gündemde tutmuştum.

Biliyorsunuz, bahar aylarında çok şiddetli bir don olayı yaşandı. Devlet anında Tarım İl Müdürlüğünü tarım arazilerinde gönderdi, TARSİM’e sigorta yaptırmayanlara da hazineden dekar başına ödeme yapacağını ilan etti. İl Müdürlükleri köylerde zararları tespit etti. Sanırım 1,5 ay evvel çiftçi kayıt sistemine kayıtlı olan üreticilerin hesaplarına destek paraları yattı.

Maalesef bir kısım çiftçinin paraları yatmadı. İl Müdürlüğü’ne giden çiftçiler; “Neden yatırılmadığını biz de bilmiyoruz. Bakanlığın sitesine ulaşamıyoruz, sistem açıldığında parası yatmayanlar bildirilecek, alacaksınız” dediler. Sistem açıldı; “Tamam, en kısa zamanda hesabınıza yatacak” açıklamasına rağmen 45 gündür üretici mağduriyet yaşıyor.

On yıl evvelki üç yazımı son bölümde paylaşacağım. On yıl evvel memur tembelliğinden zamanında sisteme girilmeyen veya unutulanlar yüzünden çiftçimizin uğradığı eziyet, aynı sebepler yüzünden yine aynı mağduriyet. Yazımın birinde belirttiğim gibi, ilimizde memur maaşları 1 gün geç ödendi diye kıyametler koptu. Ayıptır, günahtır, sıcacık odalarda oturanlar, karda, yağmurda üretim için çalışanların haklarını geciktirenler vebal altındadır. Aynı vebal hesap sormayanlar için de geçerlidir. Tabii ben vicdanı olanlara sesleniyorum.

ÇİFTÇİNİN DESTEK PARASI DÜYUNA MI UĞRADI?

(7 Temmuz 2015)

Devletten yıl içerisinde alacağını alamayan ertesi yıla kalır. İşte ertesi yıla kalan bu paraya "düyuna" kaldı denir.

Devlet tarıma çeşitli yollarla destek veriyor. Bu desteklerden biride "yağlı tohumlar" desteği. Çiftçi sattığı ayçiçeği, aspir, kanola gibi yağ bitkilerini üretiyor, özel sektör veya tarım birliklerine satıyor. Sattığını belgeleyen müstahsil makbuzu alıyor. Müstahsil makbuzunu tarım il müdürlüğünün destekleme şube müdürlüğüne teslim ediyor.

Tarımla ilgisi olmayan birçok kişi müstahsil makbuzunu destekleme şube müdürlüğüne götüren çiftçinin hemen o gün destek parasını aldığını zannetmesin. Öyle üretici meşakkatli bir bürokrasi sıkıntısı yaşamadan hiç destek parasını alabilir mi? Önce bürokrasi dişini gösterecek, üreticiyi karşısında salta durduracak, ne zaman keyfi yeterse çiftçiye iane verir gibi desteğini ödeyecek.

Yağlı tohumların, kanola ve aspir hasadı Temmuz ve Ağustos aylarında, ayçiçeği hasadı Eylül, Ekim aylarında yapılır. Satıştan sonrada müstahsil makbuzları teslim edilir.

Bütün iller Bakanlığa hazırladığı bilgileri gönderir. Genelde Nisan ve Mayıs aylarında desteklemeler ödenmeye başlanır. Yani üretici ektiği yağlı tohumun desteğini ektikten 14-15 ay, sattıktan 5-6 ay sonra desteğini alabiliyor. Peki çifçinin muamelelerini yapan memur her ay maaşını alıyor mu? Evet, hatta bundan birkaç sene evvel bir hesaplaşma hatasından ilimiz memurları bir gün geç maaş aldılar ortalık hallaç pamuğuna döndü.

İş çiftçinin desteklemeleri ödemelerine gelince evvel ki yıl Nisan-Mayıs ayında ödenmesi gereken destek temmuz ayında ödendi. Bu yılda aynın akibete uğramaktan kurtulamadı.81 ilin içerisinde çiftçinin desteğini alamadığı 5 ilin içinde maalesef bizde varız. İlimizin tamamında 3 bin çiftçi ancak çiftçi kayıt sistemine tabi. Bunlarında yağlı tohumların desteğinden faydalanan sayısı bini bulmaz. Halbuki bu sayı bir Konya’da, Tekirdağ’da bir ilçenin üretici sayısı kadar bile değil. Onlar zamanında alıyor da ilimiz neden alamıyor?

Seçimlerin olduğu bir ay oldu. Nisan ayının başında Maliye Bakanı’’Yağlı tohumlar desteğinin ödenmesi için ödeme emrini imzaladım’’ açıklamasını yaptı. Mayıs ayı girdiğinde Tarım Bakanı ‘’Yağlı tohumlar destekleri ödenmeye başlandı. Ay sonuna kadar üreticinin tamamı desteğini almış olacak’’ diye basın yoluyla üreticiyi bilgilendirdi. Haziran bitti bugün temmuzun yedisi hala Bilecik’li üretici desteğini alabilmiş değil.

Ak Parti iktidarının başarısız bakanlıklarından birisi Tarım Bakanıdır.

1-Bu bakan 4 yıldır “Ülkede yeterli hayvan var” açıklaması yapar ama et fiyatları her yıl enflasyon rakamlarından fazla fiyatı yükselir.

2- Zaman gelir patates, zaman gelir bakliyat, zaman gelir pirinç karaborsaya düşer. Haddinden fazla fiyatla tüketici almak mecburiyetinde kalır.

3-Küçük çiftçi dediğimiz aile çiftçiliğini bitirmek için elden geleni yaptı. Zaman geldi 10 inekten aşarı kredi verilmedi, süt desteklerini azalttı. Zaman geldi aldığı bu kararların zararını gördü kaldırdı. Ülke zarara uğradı telafisi uzun zaman aldı. Hala telafi edilebilmiş değil.

4-Bakanlığın Bilgisayar sistemleri bir türlü istenilen şekilde çalışmıyor. Aksamaların çoğu da bundan oluyor.

Bakanlıkla ilgili şikayetleri daha onlarca saymak mümkün.

Geçen gün bir basın kuruluşu bir haber yaptı. Valilik çok sert cevap verdi, haberi yapan basın kuruluşlarını mahkemeye vermekle tehdit etti.

Devletin çiftçiye destek için ayırdığı para hazineden çıktı. Miktarını bilmiyorum ama epey yekün tuttuğuna eminim. Memurun maaşı hangi bankaya yatıyorsa karşılığında banka ayrıca para ödüyor. Çiftçinin 1,5 ay evvel alması gereken para neden ödenmiyor? Hangi kasada duruyor? O kasa neler kazanıyor?

Çiftçi tarlasında sürünüyor, merakla parasını bekliyor.

Vilayetin bu durumdan haberi var mı? Yoksa işte oldu, bakalım kendisiyle ilgili habere gösterdiği tepki kadar çiftçinin mağduriyetine de tepki gösterecek mi? Çiftçiyi bayram harçlığına kavuşturabilecek mi?

DESTEKLEMESİ ÖDENMEYEN 5 İLDEN BİRİYİZ

(14 Temmuz 2015)

Geçen haftaki yazımda ‘’çiftçinin parası düyuna mı uğradı’’demiştim. İl koordinasyon toplantısında il müdürü Hacı Dursun Yıldız açıklamasından öğrendiğimize göre Ramazan bayramına kadar ödenmeyecek, kurban bayramına belki yetişecek.

Vali bey içinde kendisini ilgilendiren habere gösterdiği tepki kadar çiftçinin zamanında ödenmeyen parasına da aynı tepkiyi gösterecek mi? Demiştim.

Şu anda paralar bayrama kadar ödenmediğine göre tepkiyi gösterdi diyemem. Neden diyemem?

1- 81 vilayetten ödenmeyen 5 ilden birisiyiz. Konya’nın bir mahallesi kadar çiftçi kayıt sistemine kayıtlı il çapında çiftçimiz var. Buna rağmen çiftçinin parası ödenen iller arasında değil ödenmeyen iller arasındayız.

2- Para zaten maliyeden çıkmış, Tarım Bakanlığı’nın hesabına geçmiş, parasını alan iller aldığı 1,5 ay olmuş buna rağmen ortada yaşanan beceriksizlik çiftçiye ödettiriliyor. Ortada kimden kaynaklanan arıza varda ödeme gecikiyor?

3- Seçimlerden evvel Yazı İşleri Müdürümüz bir yazısında ‘’Ak Parti oy kaybederse bu bürokrasi yüzünden kaybeder’’ demişti. İşte bir örneği şimdi yaşanıyor. Beceriksizlik, vurdumduymazlık, nemelazımcılık yüzünden 81 vilayetin içinden beceriksiz 5 ilin arasında yer aldık. Evvel ki yazımda belirttiğim gibi evvelki yılda çiftçi destek parasını temmuz ayında almıştı. Demek ki bir yerde arıza var. Arıza giderilmemiş.

Ben 25 gündür çiftçimizin destek parasını neden ödenmediğinin üzerinde duruyorum. Sorumluluk makamında oturanlarında konunun üzerinde dursalar şimdiye kadar hallolurdu diye düşünüyorum.

Gelelim muhalefete! CHP milletvekili Yaşar Tüzün ilk soru önergesini verdi. Gönül isterdi ki ilimizde en az bin çiftçiyi ilgilendiren desteklemelerin neden geciktiğiyle ilgili soru önergesi versin. Hatta desteklemeleri ödenmeyen iller arasında hiçbir zaman gecikmeyen iller arasında Diyarbakır neden olmuyor diye sorsun.

Ak Parti il başkanı Kadir Bayrak yazımdan sonra beni aradı ‘’Milletvekilimiz Halil Eldemir üzerinde durduğunuz çiftçinin destek paralarının ödenmesi konusunu Tarım Bakanı ile konuştuğunu en yakın zamanda çiftçinin hesabına yatırılacağını’’ ifade etti.

İnşallah diyelim.

YAĞLI TOHUMLAR DESTEĞİ YİNE GÜNDEMDE

(21 Temmuz 2015)

Devletin çiftçiye ‘’Yağlı tohumlar’’ desteğinin zamanında ödenmemesiyle ilgili iki haftadır yazıyorum. Yazılarıma valilik aşağıdaki açıklamayı gönderdi. Hiçbir değişiklik yapmadan aynen yayınlıyorum.

VALİLİK MAKAMINA

(Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü)

İlgi: 07.07.2015 tarih ve 16372963-621.04-E31142 sayılı yazınız.

‘’İlgili yazı ile ilimizde günlük olarak yayınlanan Sakarya Gazetesinin 06.07.2015 tarih ve 4171 sayılı nüshasında yer alan ‘’Çiftçinin Destek Parası Düyuna mı Uğradı’’ başlıklı haber ile ilgili gazete küpürü fotokopileri ekte gönderilerek, konun incelenmesi ve sonucundan bilgi verilmesi istenmiştir.

Türkiye Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeline Göre 2014 Yılı Ürünü Yağlı Tohumlu Bitkiler, Hububat ve Baklagil Fark Ödemesi Desteğine İlişkin Bakanlar Kurulu Kararı Uygulama Tebliği (Tebliğ No: 2014/25) 17/06/2014 tarih ve 29033 sayılı resmi gazete de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Tebliğin 6. Maddesinin 3 fıkrasının a bendinde ‘’Fark ödemesinden yararlanmak isteyen üreticilerin başvuru başlangıç tarihi 1/10/2014…’’son başvuru tarihi ise kütlü pamuk, yağlık ayçiçeği, soya fasulyesi, kanola ve aspir için 1/4/2015…) ifadesi ne uygun olarak 1 Nisan 2015 tarihine kadar başvurular alınmıştır. Alınan başvurular değerlendirilerek Tarım Bilgi Sistemine (TBS) kayıtlar yapılarak 30.04.2015 tarihinde kayıtlar bitilerek sistemden ödemeye esas icmaller alınmıştır ve 11 Haziran 2015 tarihinde ödemeye esas icmaller Bakanlığımıza gönderilmiştir. 742 çiftçimize toplam 841.781,59 TL fark ödemesi yapılacaktır.

Bakanlığımız tarafından 2002 yılından bugüne kullanılan Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS) yerine 2015 yılında ilk defa kullanılan Tarım Bilgi Sistemi (TBS) geçiş yapılmıştır. Bakanlığımız kayıt sistemindeki bu değişiklik daha kapsamlı ve sağlıklı bir veri tabanı oluşturulmasına imkân vermekle beraber zaman zaman aksamalara hatta ilimizde yaşandığı gibi birçok ilde de icmal hatalarına sebep olmuştur.

Ayrıca Bakanlığımız Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü Tarla ve Bahçe Bitkileri Daire ve Başkanlığı Yağlı Tohumlar Bitkiler destekleme birimi ile yaptığımız görüşme neticesinde 08.07.2015 saat 17.10 itibariyle ülkemiz genelinde Yağlı Tohumlu Bitkiler Fark Desteği icmallerini 5 ilin henüz göndermediği 17 ilin ise icmallerinin gönderilmiş olduğu fakat ödemesinin yapılmadığı (ilimizin de içinde bulunduğu grup), 43 ilin ise değişik ödeme kalemlerinden en az 1 tanesinin ödemesinin yapılmadığı bilgisine ulaşılmıştır.’’

Şimdi gelelim yazılarımın ne kadar haklı olduğuna ve çiftçinin mağdur edildiğinin ispatına. Hemde kendi ifadelerinden yola çıkarak.

Açıklamanın altıncı paragrafında yağlı tohumlarla ilgili desteklemelerden faydalanmak isteyen çiftçilerin başvuru tarihi 1/4/2015. Yani altı ay çiftçinin başvuru hakkı var.

1 Nisan 2015’te başvuru sona eriyor, aradan 38 gün sonra 8 Mayıs 2015 tarihinde Maliye Bakanı Mehmet Şimşek çiftçiye ödenecek çeşitli destek, kırsal desteklerinin içinde yağlı tohumlarda dahil üreticiye ödenmesiyle ilgili ödeneğin serbest bırakıldığını açıkladı. Bakanın açıklamasını Anadolu Ajansı tarafından aşağıdaki haber yazıldı.

‘Maliye Bakanı Şimşekten çiftçilere ödenek onayı

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, tarımsal destekleme ödemeleri kapsamında çiftçi ve üreticilere ödenmek üzere 1 milyar 325 mily9on lira ödeneğin serbest bırakılmasını onayladı.

Bakanlıktan yapılan açıklamaya göre Şimşek, mayıs ayı nakit programı çerçevesinde Gıda,Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarımsal destekleme bütçesinde yer alan toplam 1 milyar 325 milyon liralık ödeneğin serbest bırakılmasına onay verdi. Söz konusu ödenekle, kütlü pamuk desteği için 800 milyon lira, yağlık desteği için 200 milyon lira, soya fasulyesi desteği için 31 milyon lira, kanola desteği için 23 milyon lira dane mısır desteği için 100 milyon lira, sürü yöneticisi desteği için 5 milyon lira ve kırsal kalkınma destekleri için 16 milyon lira ödeme yapılacak.

Diğer tarımsal amaçlı destekler için kullanılmak üzere serbest bırakılan ödenek miktarı da 41 milyon lira olacak. Böylece toplamda 1 milyar 325 milyon liralık tarımsal destek ödemesi yapılmış olacak.’’

Açıklamadan öğreniyoruz ki para hazineden çıkmış.

Şimdi gelelim Tarım Bakanı Mehdi Eker’in açıklamasına. Bakan Eker Türkiye Ziraat Odaları’nın 10 Mayıs 2015’te yapılan genel kurulunda yaptığı konuşmaya (yani Maliye Bakanının parayı serbest bıraktığı açıklamasından 2 gün sonra)

‘’ÇİFTÇİYE 1,65 LİRA ÖDEME YAPILACAK

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker, yağlı tohum destekleri için yaklaşık 1 milyar 400 milyon liranın 27 Mayıs itibariyle ödeneceğini belirtti.

Bu sene 10 milyar lira destek verileceğini anlatan Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker, şu an itibarıyla bunun 5 milyar lirasının ödendiğini, yağlı tohumun desteği olarak yaklaşık 1 milyar 400 milyon liranın da 27 Mayıs itibarıyla ödeneceğini kaydetti.’’

09.05.2015 Tarihinde AA kaynaklı www.dunya.com sitesinde yer alan haber

Bu açıklamada Bakanlık sitesinde görülebileceği gibi Anadolu Ajansıda konuşmanın tam metnini basına servis etti.

Bakan 27 Mayıs itibariyle yağlı tohum desteklerinin ödeneceğini belirtiyor.

Şimdi gelelim Valiliğin gönderdiği açıklamada belirtilen, başvurular değerlendiriliyor 30.04.2015 tarihinde kayıtlar bitiriliyor. Kayıtlar bitiriliyor da icmaller Bakanlık Bilgi Sistemi’ne 41 gün sonra gönderiliyor. Mayıs ayında bir işlem yapılmıyor Haziranın girişinden de 11 gün sonra gönderiliyor. Kendilerinin ifade ettiği gibi 30 Nisan da bitirilen kayıtlar mayıs başında bakanlığa bildirilseydi her iki bakanlığında açıklamalarının tarihleri olan 8 ve 10 Mayıstan evvel ilimiz çiftçilerinin desteklemelerinim 27 Mayıstan itibaren ödenmiş olacaktı. Valilik açıklamasında gecikmenin kendilerinden kaynaklandığını daha güzel öğreniyoruz. Bugün itibariyle 27 Mayıstan bu yana aradan tam 55 gün geçti üretici halen hak ettiğini alamadı, ne zaman alacağı da belli değil. Sebep ne 30 Nisandan hemen sonra icmallerin bakanlığa gönderilmemesi.

Bari susun da beni bu kadar haklı çıkaracak açıklamayı gönderip de kamuoyunda mahcup olmayın.

Tarım Bakanlığı Tarım Bilgi Sistemini çalıştırmakta başarılı olamadı. Çiftçi ne zaman destekleme şubesine gitse ‘’Sistem kapalı’’ cevabıyla karşılaşıyor.

Sağlık Bakanlığı sistemi Tarım Bakanlığından daha kapsamlı olmasına rağmen ne güzel çalışıyor. Hastaneye gidiyorsun hangi tarihlerde muayene olduğun, tahlil ve röntgen metinleri doktorun önüne çıkıyor. Türkiye genelinde binlerce eczane merkezi sisteme bağlı. Siz eczaneye gittiğinizde ‘’Sistem kapalı ilaç veremiyoruz’’ sözüyle karşılaşıyor musunuz?

Tarım Bakanlığı Bakanının kendisinden başlayarak son memuruna kadar sisteme ayak uydurulmadıkça üreticinin vah haline.

Valilik benim yazılarımın üstüne Tarım İl Müdürlüğünden açıklama istemiş ve gelen açıklama gönderilmiş. Valilik sadece gönderilen açıklamaları ulaştırma makamı mı? ‘’Bu ne biçim açıklama kendi açığınızı ele veriyorsunuz.’’ diyerek uyaracak kimse yok mu?