Başkasından geçinen; asalak, tufeyli, parazit, abacı, ekti, otlakçı, başkalarının sırtından geçinmeyi huy edinmiş kimse; bir canlının üzerinde ya da içinde sürekli ya da geçici olarak yaşayan, ondan beslenen başka canlı… Asalak, insana yapışan… Asosyal, insandan kaçan… Asalak sözcüğünden ‘a’yı çıkarınca geriye kalan ‘salak’… Salak (argo), ahmak, budala… Salak, giyiniş ve davranışlarından akılsız olduğu anlaşılan kimse… Salak (Yunanca ‘saloz’), deli anlamında… Asalak, sallabaş ve salak… ‘Salak’ kelimesi 1980'li yıllara kadar en âdi ve büyük bir küfür sayılırken şimdi günümüzde anlamından yalama yapmış sıradanlaşmış… Başkasından geçinen, asalak; hazır projelerin üzerine çöreklenir, üretme zahmetine katlanmaz… Başkasından geçinen, hayatın her alanında mevcut… Başkasından geçinen, habbeyi kubbe; kubbeyi habbe gibi gösterme hokkabazlığı yapar, kopya çeker, kopya verir, kopya çekilmesine göz yumar… Başkasından geçinen, taklitçidir… Başkasında geçinenin en azılısı, emperyalistlerin kuklasıdır… Başkasından geçinen birini tanımak zor değil aslında… Etrafımızda kümelenmiş boş teneke gibi tıngırdayıp, çıkarı için takla atanların, sloganları fikir zanneden çığırtkanların bozuk plak gibi çıkardıkları sese bakmak kâfi…

Başkasından geçinmenin mâkul olanı, asalak olarak yaşayan canlı, parazit… Dactylopius coccus, Dactylopiidae ailesinden değişik kaktüslerde asalak olarak yaşamını sürdüren böcek türü... Küsküt (Latince Cuscuta), kahkaha çiçeğigiller (Convolvulaceae) familyasından klorofilsiz asalak bitki cinsi (fulya, kekik, yonca)… Canavar otugiller, asalak bitki cinsleri… Pas (hastalık), asalak mantarlara bağlı bitki hastalığı... Canavar otu (Orobanche), Lamiales takımına ait tarımda ürünlere zarar veren familya… Vipio alpi, zararlı böcek larvalarını öldüren kanatlı bir böcek türü… Şistozomiyaz, karaciğer yıkımı gibi ağır sağlık sorunlarına yol açan, insan ve hayvan vücudunda asalak yaşayan bazı yassı solucanlardan ileri gelen hastalık… Zar kanatlı böceklerin çoğu diğer böceklerde asalak oldukları için biyolojik mücadelede etkin rol oynarlar… Hasta olmamıza neden olan asalaklar, bit (parazit), bağırsak solucanı, şeritler… Ruh sağlımızı bozan, başkasından geçinen; dedikodu yapan, fitne çıkaran, yalan dolan konuşan, nefisinin arzularına gem vuramayan, çıkarları peşinde koşan; kabul edilemez olan ise, maalesef bilindik insan tipi! “Ciğeri beş para etmez, asalak insanlar...” (George Orwell)… Üretmeden tüketenler… Üretmeyi laf üretmenin ötesine taşıyamayanlar… “Bir kez hazır yemeye, başkasının emeğine yaslanıp asalak geçinmeye alışılmaya görsün, işte böyle saati gelince herkes hünerini göstermeye başlar…” (Fyodor Dostoyevski, Suç ve Ceza)…

Başkasından geçinmek, bir hayat tarzı olabilir mi? Başkasından geçinmek bir tercih mi, yoksa hayatın getirdiği bir zorunluluk mu? Kendi emeğiyle geçinmek, birçok kişi için özgürlüğün gereği olsa da, bazıları için, özellikle asalak tipler için, başkasından geçinmek, sıradan bir durum… Toplumun ekonomik ve sosyal yapısı, bireylerin geçimlerini nasıl sağladıkları ile alâkalı… Başkasından geçinmenin pek çok sebebi var… Ekonomik (işsizlik, düşük gelir veya yeterli eğitime sahip olmama vb.) koşullar, ailevî gelenekler (kadınların veya yaşlı bireylerin aile bireylerine ekonomik olarak bağımlı olması vb.), sağlık sorunları (kronik hastalıklar, engellilik vb.), bireysel tercihler (çalışmak yerine başkasının maddî desteğiyle yaşamayı bilinçli olarak seçme), vb. nedenler… Başkasından geçinmek, bireysel olarak, özgüven kaybı, bağımlılık duygusu veya kişisel gelişimin sınırlanması gibi etkilere yol açar; toplumsal açıdan, üretkenlik eksikliği, ekonomik yük ve sosyal dengenin bozulması gibi sonuçları ortaya çıkarır… Sosyal yardımlaşma ve dayanışma kültürü, zor durumda olan bireyler için büyük bir destek mekanizması… Yardımlaşmanın, desteğin ve dayanışmanın suiistimal edilmemesi ve sürdürülebilir olması son derece önemli… Bir bireyin kendine yetebilmesi için gerekli destek verilmeli… Başkasından geçinmek zorunda kalan bireylerin kendi ayakları üzerinde durabilmesi için önlemler alınmalı… Bireylerin meslek sahibi olmalarını sağlayarak ekonomik bağımsızlıklarını kazanmalarına yardımcı olunmalı… Yaşlılar, engelliler ve işsizler için devlet destekleri, etkin hâle getirilmeli… Çalışmanın ve üretkenliğin gereği davranış eğitimleri verilmeli ve uygulamalar yapılmalı… Sosyal dayanışma gerekli, lâkin bireylere kendi hayatlarını sürdürebilmeleri için fırsatlar verilmesi çok daha gerekli… Sürekli balık vermek, vereni ve verileni bağımlı hâle getirir… Birine balık tutmasını öğretmek, ehven olanı… Başkasından geçinmek, her insanın katlanamayacağı zor bir durum… Ekonomik eşitsizliklerin artması, aile içi nedenler, kültürel normlar ve sosyal beklentiler, başkasından geçinmeyi tetikleyen etmenler… Başkasından geçinmek, bireylerin sosyal statülerini ve toplum içindeki rollerini etkiler… Ekonomik bağımsızlığın kaybolması, kişinin özgüvenini ve kendine olan saygısını azaltır… Toplumda, kendi çabasıyla geçinenler takdir görür; başkasından geçinenler, eleştirilir, dışlanır… Başkasından geçinenler, kendi potansiyellerini gerçekleştirmezler; bağımlı olduğu kişilere karşı sürekli bir borçluluk ve minnettarlık hissi duyarlar, sosyal ilişkilerde dengesiz ve stresli olurlar; başkalarının duygusal veya finansal zaaflarını kullanarak kendi çıkarlarını gözetirler…

Başkasından geçinmek, bireylerin ve toplumun karşılaştığı karmaşık bir sorun… Ekonomik, sosyal ve psikolojik boyutlarıyla ele alınması gereken, çözüm yolları bulunmadıkça devam eden bir durum… Başkasından geçinmek, toplumda adaletsizlik duygusunu artırır… Bir bireyin sürekli olarak başkalarının emeği üzerinden geçinmesi, toplumda üretimi azaltır, tüketimi çoğaltır… Başkasından geçinmek, yan gelip yatmak, etik/ahlâkî olmayan hâl… Başkasından geçinme, hayat tarzına evrildiğinde, birey kendi sorumluluklarını yerine getirmez ve başkalarının haklarını ihlal etmeyi umursamaz… Başkalarının emeğini sömürmek, insan onuruna ve üretime zarar veren, en büyük illet… Kutsal öğreti net: “Kendi elinin emeğinden daha hayırlı bir yiyeceği hiç kimse yememiştir.” (Hadis-i Şerif)… “Kendi emeğiyle geçinmek, kişiyi başkalarına muhtaç olmaktan korur ve özgürlük sağlar.” (İmam Gazali)… Gerçekten, çalışmak, insanı disiplinli, sabırlı ve azimli kılar. Kendi emeğimizle geçinmek, insan olabilmenin ve insan kalabilmenin temel şartı… Çalışmadan, yorulmadan, üretmeden yaşamak; bizi bizden eder, başkalarına bağımlı yapar… “Başkasının emeğiyle yaşayan, asalak olmaktan başka nedir? İnsan, onurunu ancak kendi alın teriyle kazanır.” (Namık Kemal)… “İnsan, kendi hayatının ustası olmalıdır. Başkalarına yük olan, aslında kendi varlığını inkâr edendir.” (Ahmet Hamdi Tanpınar)… “Kendi kazancını sağlayamayan adam, başkasının sırtında taşınan bir yük olmaktan kurtulamaz. İnsanı insan yapan, emeğidir.” (Cemil Meriç)… Başkalarının sırtından geçinenler, kendi ayakları üzerinde duramazlar… “Hazıra dağ dayanmaz.” (Atasözü)… “Emeksiz yemek olmaz.” (Atasözü)… Başkalarının ekmeğiyle doyan, hep aç kalır… “Dilencinin kesesi boş, kibirlinin kafası…” (Atasözü)… Halk ve halkın üzerinden geçinenler… Kırsalda (köyde) yaşayanlar ve kentte yaşayanlar… Yoksullar ve zenginler… Eli iş tutanlar ve başkalarından geçinenler… Zanaatkârlar, dükkân sahipleri, ekonomik üretimde bulunanlar (emek harcayanlar) ve herhangi bir işte çalışmayanlar (özgür ve bağımsız olarak yaşayıp ekonomik geçim kaygısı gütmeyenler)… Toplumsal barışın sağlanması, üretirken tüketmeye, tüketirken üretmeye endeksli… Üretime katkı olmaksızın sadece tüketmek… Asalak bir hayat tarzı… Başkasından geçinmemenin tek çaresi, davranış eğitiminin okulöncesinden itibaren yapılması… “Ağaç yaşken eğilir.” (Atasözü)…

Başkasından geçinmeyi davranış hâline getirenlerin insanlarda en sevdiği zâfiyet, bilimsel ve dinsel yobazlık; en sevmediği özellik ise, sormak ve sorgulamak… Daha kötü olan illet ise; fikir üretememek ve gerçek Türklüğün, Jön Türklük olmadığını ve üstünlüğün sadece takvada olduğunu anlayamamak sapkınlığı… Üzerinde düşünülmesi gereken sorular: Savunma sanayisinde dışa bağlı Türkiye’den, uzay yarışında yer alan Türkiye'ye nasıl gelindi? Kibrit kutusu üzerindeki ‘Türk malı’ yazısından İHA'larda, SİHA'larda, füzelerde ve ürettiğimiz her şeyde ‘Made In Türkiye’ yazısına nasıl gelindi? Nereden nereye… İhtiyacımız olan tek şey, millî bilince sahip, başkasından geçinmeyen beyinler yetiştirmek… Selam, sevgi ve saygılarımla. https://bit.ly/muzafferceven kanalımı takip etmeniz, linki paylaşıp destek olmanız, olumlu-olumsuz görüşlerinizi, eleştirilerinizi iletmeniz dileğiyle…