Teknolojinin hızla ilerlemesi ve küresel sorunların artmasıyla, taşımalı ve taşımasız eğitim modelleri yeniden sorgulanır hâle gelmiş durumda… Taşımalı eğitim, kırsal bölgelerde yaşayan öğrencilerin daha merkezi okullara taşınarak eğitim almasını sağlayan bir sistem, mâlum… Taşımasız eğitim ise, dijital dünyada, öğrencilere esneklik, erişilebilirlik ve bireyselleştirilmiş öğrenme fırsatları sunan, çevresel ve sosyal açıdan sürdürülebilir olan, geleceğin eğitim modeli… Taşımasız eğitimin verimli olması, altyapı yatırımlarına ve pedagojik yeniliklere endeksli… Eğitim taşımalı mı, taşımasız mı yapılmalı? Bu; sadece lojistik değil, aynı zamanda sosyal ve pedagojik birçok faktörü göz önünde bulundurmakla alâkalı… Gelecek nesillere daha yaşanabilir bir dünya bırakmak ve eğitimi herkes için erişilebilir kılmak için, taşımasız eğitim modelini benimsemek sadece bir tercih değil, bir zorunluluk âdeta… Taşımalı eğitimin öğrencilere daha iyi eğitim imkânı sunduğu, fırsat eşitliği sağladığı düşüncesi, ne kadar doğru? Taşımalı eğitimin köyler üzerinde olumsuz sonuçlar doğurduğu, yadsınamaz bir gerçek… Köy okullarının kapatılması, köylerin sosyal ve kültürel hayatlarını kaybetmesine neden olmuş… Köy okullarının kapanması, köydeki sosyal etkileşimi azaltmış… Öğrencilerin köylerinden uzaklaşması, onların kendi kültürlerinden ve geleneklerinden kopmalarına ve kültürel kimliklerinin zayıflamasına neden olmuş… Taşımalı eğitim, aileler için ek maliyetler getirmiş… Servis ücretleri, kırtasiye masrafları ve diğer giderler, özellikle dar gelirli aileler için büyük bir yük oluşturmuş… Köy okullarının kapanması, köydeki esnafın ve küçük işletmelerin gelirlerini azaltmış… Taşımalı eğitim, öğrencilerin zamanlarının uzun bir kısmını yolda geçirmelerine sebep olmuş ve öğrencilerin ders çalışma ve dinlenme sürelerini azaltmış… Okul servislerindeki denetim eksiklikleri; birçok sorunlara, öğrencilerin okula geç gelmesine veya hiç gidememesine neden olmuş… Öğrencilerin uzun mesafeler kat etmesi, trafik kazaları gibi güvenlik risklerini artırmış… Bütün bu sorunların üstesinden gelebilmek için neler mi yapılmalı? Köy okulları yeniden açılmalı veya mevcut okullar iyileştirilmeli… Çok zorunlu hâllerde, geçici olmak kaydıyla taşımalı eğitim yapılmalı… Köy okulları çok amaçlı sosyal hayat merkezlerine dönüştürülmeli… Köylerin kalkınması ve sürdürülebilirliği için, eğitim politikaları daha dikkatli bir şekilde planlanmalı ve uygulanmalı… Eğitim; kırsal kesimlerde, köylerde yapılmalı… Öğrenci yerine, gerektiğinde eğitmen-öğretmen taşınmalı… Kırsal yerlerdeki okullar güçlendirilmeli ve öğrencilerin kendi topluluklarında öğrenim görmeleri sağlanmalı… Bu, öğrencilerin aileleri ve çevreleriyle daha güçlü bağlar kurması için gerekli… Yeterli mâlî kaynak temininden daha çok, nitelikli eğitmenler yetiştirilmesine öncelik verilmeli… Nitelikli eğitim önderleri ile her türlü zorluklar aşılabilir! Bu yüzden, köy okulları asla kapatılmamalı… Kapatılan her köy okulu, o bölgede yaşayan çocukların eğitim hakkını ellerinden almakta ve en kötüsü, köyleri bitirmekte… Köy okulları kapandığında, bölgede yaşayan insanlar şehirlere göç etmek zorunda kalmakta… Köylerde eğitim alarak bilinçlenen bireyler, tarım, hayvancılık ve yerel ekonomi alanlarında daha bilinçli çalışmalar yapabilirler… Her köye ya da belirlenecek köylere atanacak bir öğretmen, ziraat teknisyeni/mühendisi, sağlık görevlisi (sağlık memuru/hemşire/ebe/doktor), adalet ve kalkınma için elzem… Köy okullarının kapanması, sadece eğitim alanında değil, toplumsal ve ekonomik alanlarda da büyük kayıplara yol açmakta… Devlet politikaları ve yerel yönetimlerin, köy okulları projeleri ivedilikle harekete geçirilmeli…

Köy okullarını korumak, geleceğimizi korumak demek… Kırsal bölgelerde yaşayan çocuklar, köy ortamında eğitim fırsatlarından yararlanmalı… Ders müfredatları köyün ihtiyaçlarına, yerel kültüre, değerlerin korunmasına ve üretime katkı sağlayacak şekilde düzenlenmeli… Köy okulları mobil kütüphaneler-laboratuvarlar vb. eğitim materyalleri ile desteklenmeli… Bu uygulamalara, özel okulların katkı sağlamaları teşvik edilmeli ya da zorunlu bir görev hâline getirilmeli… Köy okullarının, sadece eğitim kurumu olmalarının ötesinde, kırsal kalkınmanın gereği olduğu hatırlanmalı… Köy okullarının kapatılması, yerel kültürün, geleneklerin yok olmasına, üretimin tüketime dönüşmesine sebep olmakta… Köy okullarının kapanmaması için çözüm önerileri: Köy okulları, okulöncesi ve hayatboyu eğitim sürecini kapsayan formatta olmalı… Öğrenci taşımalı eğitimden vazgeçilmeli, öğretmen-eğitmen-usta öğretici taşımalı eğitime geçilmeli… Köy okulları; sağlık ocağının, ziraat teknisyeni/mühendisi ve din görevlisinin bulunduğu yerin, tarla-bahçe-işletme vb. birimin olduğu, atölyesi ve çok amaçlı salonu olan bir kampüs/yerleşke olarak inşa edilmeli… Köy okullarının fizikî şartları iyileştirilmeli ve köy okulları modern eğitim materyalleriyle donatılmalı… Köy okullarında görev yapan öğretmenlere yönelik özel eğitim programları düzenlenmeli ve köylerde görev yapan öğretmenlere artı sosyal ve ekonomik haklar sağlanmalı… Köy okullarının bulunduğu bölgelerdeki üniversiteler ve sivil toplum kuruluşlarıyla işbirliği yapılmalı; üniversite öğrencilerinin, köy okullarında en az bir yıl uygulama eğitimlerine katılmaları mezuniyet için şart hâline getirilmeli… Köy okullarının, köydeki diğer kurumlarla (sağlık ocağı, muhtarlık vb.) işbirliği içinde çalışmaları, mecbur olmalı… Köy okullarının fizikî durumları iyileştirilmeli; öğrencilerin ve öğretmenlerin sağlıklı ve güvenli ortamlarda bulunmaları sağlanmalı… Okul binaları sağlam, temiz ve donanımlı olmalı, ısınma, soğutma, elektrik ve su gibi temel ihtiyaçlar eksiksiz karşılanmalı… Ancak, zorlukların da, eğitimin bir gereği olduğu hesaba katılarak, avantaja dönüştürebileceği, zorluklarla mücadele etmenin, sonuçta yarar sağlayacağı yaklaşımıyla hareket edilmeli… Güncel ve kaliteli eğitim materyalleri, kitaplar, vb. ders araçları, dijital ve mobil çözümler sağlanarak, öğrencilerin eğitim seviyeleri yükseltilmeli… Köy okullarında görev yapan öğretmenler, kırsal alanların özgün ihtiyaçlarını anlayan ve bu ihtiyaçlara uygun şekilde eğitim verebilen nitelikli bireyler olarak yetiştirilmeli… Öğretmenlerin sürekli olarak meslekî gelişim fırsatlarına erişimi sağlanmalı ve motivasyonları yüksek tutulmalı… Köy okullarında eğitim gören öğrenciler, kentlerdeki yaşıtlarıyla aynı eğitim imkânlarından yararlanmalı… Eğitimde fırsat eşitliği sağlanmalı… Köy okulları, yerel topluluklarla ve kuruluşlarla işbirliği yapılarak onların desteği sağlanmalı… Velilerin, köy muhtarlarının, âkil adamların ve diğer yerel liderlerin eğitim süreçlerine katılmaları sağlanmalı… Köy okullarında, öğrencilerin sosyal ve kültürel gelişimini destekleyen, öğrencilerin çok yönlü gelişimine katkıda bulunan, spor, sanat ve kültürel geziler vb. faaliyetler ve projeler harekete geçirilmeli…

Taşımasız eğitim, olağanüstü durumlarda eğitimin kesintisiz devam etmesini sağlayan gerçekçi eğitim modeli… Her öğrencinin öğrenme stili, ilgi alanları ve yetenekleri farklı olduğundan; taşımasız eğitim, öğrencilerin motivasyonunu artıran ve başarı oranlarını yükselten kişiselleştirilmiş bir öğrenme sistemi… Geleneksel eğitim sistemlerinde öğrencilerin belirli bir okula gitmesi ve fiziksel olarak sınıflarda bulunması esas alınırken, taşımasız eğitim modeli bu anlayışı kökten değiştirmekte… Taşımasız eğitim, öğrencilerin evlerinden veya istedikleri herhangi bir yerden eğitim almalarına imkân veren bir sistem… Taşımasız eğitim, hem öğrenciler hem eğitimciler için avantajlı aslında… Taşımasız eğitim, coğrafî sınırlamaları ortadan kaldırarak herkesin eğitim almasını kolaylaştırmakta; öğrenciler, internet bağlantısının olduğu her yerden derslere katılabilmekte… Taşımasız eğitim sayesinde, zamandan ve maliyetten tasarruf edilmekte… Ulaşım maliyetleri, okul kıyafetleri ve yemek masrafları gibi giderler ortadan kalkmakta; öğrenciler yolda zaman kaybetmeden eğitimlerine odaklanabilmekte… Taşımasız eğitim, öğrencilerin kendi hızlarında öğrenmelerini kolaylaştırmakta ve kendi ilgi alanlarına göre ders materyallerine erişip kişisel öğrenme süreçlerini yönetebilmekte… Taşımasız eğitim, teknoloji destekli yapıldığında; online platformlar, yapay zekâ destekli öğretim sistemleri ve sanal laboratuvarlar gibi yenilikçi araçlarla daha interaktif ve etkili olmakta… Elbette, taşımasız eğitimde bazı zorlukları yaşanması da söz konusu… Ancak, internet ve cihaz erişimi vb. sorunlar; devlet ya da özel sektör destekli projelerle aşılabilir… Taşımasız eğitim, öğrencilerin bireysel ihtiyaçlarına göre şekillendirilebilmekte… Taşımasız eğitim, öğrencilerin sosyal etkileşimden ve doğayla iç içe yaşamaktan uzak kalmamalarını sağlamakta… Taşımasız eğitim, hem öğrencilerin hem eğitimcilerin esnek ve adapte olabilmeleri için lâzım…

Tartışılması gereken husus; taşımalı ya da taşımasız eğitim tercihi değil… Asıl mesele; eğitimcilerin taşıması gereken özelliklerin ne olduğu… Öğrencilere ilham veren harika öğretmenlere ihtiyaç var! Öğretmenlerin bilindik görevleri, anlatmak… İyi öğretmenlerin sorumlulukları, anlaşılmayanları açıklamak… Çok iyi öğretmenlerin özelliği, anlattıklarını, açıkladıklarını uygulamak… Harika öğretmelerin yaptıkları ise, anlattıklarını, açıkladıklarını uygulayıp ilham vermek… Kısaca; öğretmenler, öğrencilerin öğrenme süreçlerini yönlendirecek bilgi ve deneyime sahip olmalı… Öğrencileri motive etmeli ve onlara destek olmalı… Öğretmenler, etkili öğretim yöntemlerini ve stratejilerini geliştirip kullanmalı… Eğitim öncelikle millî olmalı! Eğitimde mükemmelliğe giden yol meşakkatli… Selam, sevgi ve saygılarımla. https://bit.ly/muzafferceven